اخبار کشاورزی:
سازگاری برای بقا در کمآبی؛ قصه غمگین «طلای سفید» در گرمسار
کشاورزی آینده جهان: 5 دی /1404
پنبه محصولی که سالها با عنوان «طلای سفید» بخشی مهم از اقتصاد گرمسار شناخته میشد، این روزها زیر سایه بحران کمآبی و کاهش حقابه، مسیری تازه از سازگاری با شرایط اقلیمی را تجربه میکند؛ مسیری که با اصلاح الگوی کشت، استفاده از ارقام کممصرف و حفظ تولید در حد توان، همچنان جایگاه این محصول راهبردی را در شهرستان زنده نگه داشته است.
گرمسار بهدلیل موقعیت جغرافیایی خاص، قرارگیری در حاشیه کویر و محدودیت منابع آبی، سالهاست با چالش مزمن کمآبی مواجه است؛ چالشی که بیش از هر بخش، کشاورزی این شهرستان را تحت تاثیر قرار داده و تصمیمگیری درباره نوع و سطح زیر کشت را به مسالهای حیاتی تبدیل کرده است.
کاهش بارندگی، افت منابع آب زیرزمینی و تامین نشدن حقآبههای قانونی، موجب شده است سیاستهای کشاورزی در گرمسار بیش از گذشته به سمت مدیریت مصرف آب و اصلاح الگوی کشت حرکت کند؛ رویکردی که نه از سر انتخاب، بلکه بهعنوان ضرورتی اجتنابناپذیر در دستور کار قرار گرفته است.
در چنین شرایطی، حفظ کشت محصولات راهبردی نیازمند بازنگری در روشها، انتخاب ارقام مناسب و همراهی کشاورزان با سیاستهای سازگار با اقلیم است. پنبه بهعنوان یکی از محصولات صنعتی و راهبردی، نمونهای روشن از این تغییر رویکرد در کشاورزی گرمسار به شمار میرود.
این محصول که در دهههای گذشته سطح وسیعی از اراضی شهرستان را به خود اختصاص میداد و نقشی مهم در اشتغال و ارزش افزوده منطقه داشت، امروز با سطحی محدودتر اما با نگاهی هدفمندتر کشت میشود؛ نگاهی که تلاش دارد میان محدودیت منابع آب و حفظ تولید تعادل برقرار کند.
گرمسار بهواسطه نزدیکی به مراکز صنعتی، دسترسی به شبکه حملونقل و سابقه کشت محصولات صنعتی، همچنان از ظرفیت مناسبی برای تولید پنبه برخوردار است؛ محصولی که فراتر از یک کشت زراعی، در زنجیره صنایع نساجی، بهداشتی و روغنگیری نقشآفرینی میکند.
پنبه چنان جایگاهی در گرمسار داشته است که کارخانه پنبه پاککنی گرمسار که امسال صدمین سال تاسیس خود را پشت سر میگذارد، اکنون با عنوان «موزه علم و صنعت» در فهرست آثار ملی کشور محسوب میشود و بهعنوان یکی از جاذبههای گردشگری شاخص غرب سمنان، میزبان علاقهمندان به تاریخ صنعت ایران است.
تجربه کشت پنبه در سال زراعی جاری، تصویری روشن از اثرات کمآبی، کاهش سطح زیر کشت و در عین حال، تلاش برای حفظ عملکرد و بهرهوری را پیش روی مسوولان و بهرهبرداران بخش کشاورزی قرار داده است.
کاهش ۵۰ درصدی کشت پنبه بهدلیل تامین نشدن حقآبه
مدیر جهاد کشاورزی گرمسار در گفتوگویی با بیان کرد: سطح زیر کشت پنبه در شهرستان گرمسار در سال زراعی جاری بیش از ۳۰۰ هکتار است که این رقم نسبت به سالهای گذشته حدود ۵۰ درصد کاهش دارد.علی جورابلو افزود: علت اصلی این کاهش، تامین نشدن حقآبه شهرستان است و بهدلیل محدودیت منابع آبی، امکان انجام کشت بهاره در بخش قابل توجهی از اراضی فراهم نشد که همین موضوع منجر به کاهش سطح زیر کشت پنبه شد.
پنبه محصولی راهبردی با وجود محدودیتهای آبی
مدیر جهاد کشاورزی گرمسار بیان کرد: پنبه از جمله محصولات راهبردی است که کشت آن از سوی سازمان جهاد کشاورزی ابلاغ میشود، اما با توجه به شرایط منابع آب، امکان رسیدن به سطح واقعی و مطلوب کشت این محصول در شهرستان وجود نداشت.
وی با بیان اینکه با وجود محدودیتها، تلاش شد کشت پنبه بهطور کامل حذف نشود، چراکه این محصول نقش مهمی در اقتصاد کشاورزی و زنجیره تولید صنعتی دارد، گفت: با وجود کاهش سطح زیر کشت امسال، عملکرد پنبه در گرمسار رضایتبخش بود و پیشبینی میشود حدود یکهزار تن پنبه از مزارع شهرستان برداشت شود.
جورابلو ادامه داد: این میزان تولید نشان میدهد که با مدیریت مزرعه و استفاده از ارقام مناسب، میتوان بخشی از اثرات کاهش منابع آب را جبران کرد.
وی با اشاره به اینکه در سالهای گذشته از ارقام قدیمیتر پنبه استفاده میشد که نیاز آبی بالاتری داشتند، اضافه کرد: در سال زراعی جاری ارقامی مانند «ساجدی» و «خرداد» بیشتر مورد استقبال کشاورزان قرار گرفت.
مدیر جهاد کشاورزی گرمسار افزود: این ارقام دارای طول دوره رشد حدود ۱۲۰ تا ۱۴۰ روز هستند و نسبت به ارقام قدیمی، آب کمتری مصرف میکنند که همین ویژگی، آنها را برای شرایط کمآبی گرمسار مناسبتر کرده است.
وی با تاکید بر اینکه برداشت پنبه در شهرستان از آذر آغاز شد و پیشبینی میشود این فرآیند تا اواخر دی ادامه داشته باشد، گفت: برنامهریزی برای زمان برداشت با هدف کاهش تلفات و حفظ کیفیت محصول انجام شده است.
وی پنبه را بهعنوان یکی از محصولات صنعتی برشمرد و افزود: این محصول بلافاصله پس از برداشت وارد چرخه مصرف میشود و در صنایع نساجی و بهداشتی کاربرد گستردهای دارد.
مدیر جهاد کشاورزی گرمسار افزود: دانه پنبه نیز بهعنوان یک دانه روغنی در صنعت روغنگیری مورد استفاده قرار میگیرد و همین زنجیره تولید، دلیل نامگذاری این محصول بهعنوان «طلای سفید» و برخورداری آن از ارزش افزوده بالا است.
مدیریت منابع آب؛ شرط تداوم طلای سفید
کاهش منابع آبی و تامین نشدن حقآبه، سطح زیر کشت پنبه در گرمسار را بهطور چشمگیری کاهش داده است، اما تجربه سال زراعی جاری نشان میدهد که با اصلاح الگوی کشت و استفاده از ارقام کممصرف، امکان حفظ تولید این محصول راهبردی همچنان وجود دارد.
به گزارش کاج پرس به نقل از ایرنا، پنبه بهعنوان یکی از محصولات صنعتی و دارای ارزش افزوده بالا، همچنان جایگاه مهمی در کشاورزی گرمسار دارد و تداوم کشت آن، بیش از هر چیز، به مدیریت منابع آب و تامین پایدار حقآبه وابسته است؛ موضوعی که نقش تعیینکنندهای در آینده کشاورزی این شهرستان خواهد داشت................. /. /..... // / 16 a.d
https://keshavarziayandehjahan.ir/fa
eitaa.com/kajpress
