پنجشنبه, ۰۹ فروردین ۱۴۰۳

اخبار کشاورزی

برنامه ای در رسانه ملی که شأن خود را حفظ نکرد!

برنامه ای در رسانه ملی که شأن خود را حفظ نکرد!

 

پنج شنبه    26 فروردین 1400                               20:49

کاج پرس

 

تقریبا همگان اطلاع دارند طی چند سال گذشته برنامه ای چالشی با عنوان گفتگوی ویژه خبری بعد از اخبار 22 و 30 از شبکه دو برای کالبدشکافی موضوعات مهم و مطرح کشور توسط مجریان کم و بیش قوی و خویشتندار برای ارتقاء آگاهی بینندگان و غالبا مخاطبان عام با قصد رهیافت به لایه های زیرین و آشکار و پنهان یک موضوع که در سطح جامعه انعکاس یافته و توجه مردم را برانگیخته است اجرا می شود.

 

گذشته از جهت گیری های سیاسی جناحی در صدا و سیما که بعضا از این رسانه ملی به عنوان یک «حزب سیاسی» یاد می کنند، شب هنگام سه شنبه، 24 فروردین ماه برای عادلانه بودن یا نبودن توزیع تراکتور و ادوات کشاورزی، روشن شدن ضوابط، قوانین و مقررات حاکم بر توزیع آنها و همچنین قیمت و میزان تولید تراکتور در کشور و قاچاق یا واسطه گری در این پدیده، توسط یک مجری نام آشنا با سوابق برخوردهای چالشی برگزار شد که از همان ابتدا برخلاف بر خوردهای نسبتا عادلانه ایشان در گذشته، به مثابه «دم خروس و قسم حضرت عباس» آشکار بود هدف اصلی این برنامه، ضایع کردن وزارت جهاد کشاورزی و رییس مرکز توسعه مکانیزاسیون کشاورزی کشور است، گرچه بیطرفانه بر این باور هستیم که طی یک سال اخیر، انتقادهای شدیدی نسبت به عملکرد وزارتخانه وجود دارد.

 

اجرای این برنامه، در شأن هیچ یک از عوامل آن اعم از رسانه ملی، مجری خوش سابقه، میهمان دولتی، مدیر روابط عمومی یک تشکل کشاورزی و مدیر یکی از تشکل های ماشین آلات کشاورزی که گوی فصاحت و بلاغت را در سخنگویی، آن هم در انظار میلیون ها بیننده داخلی و خارجی ربود، نبود! موضوعی که حتما دستمایه رسانه های آن ور آبی هم خواهد شد.

 در این باره بیشتر بخوانید:

https://b2n.ir/m90366

 

https://b2n.ir/f11517

اگر از فضای تلخ و رقت انگیز این برنامه چالشی خارج شویم و به متن بحث و انتقادهای مرتبط به آن، یعنی سیاست مکانیزاسیون کشاورزی کشور بازگردیم، باید گفت از سال های بعد از انقلاب تاکنون، طراحی، تولید و عرضه تراکتور و بعضا کمباین در سایه شوم ارز ارزان قیمت 7 تومانی آن زمان تا 4200 تومانی این زمان، همیشه محل فساد، مناقشه، رانت خواری و رانت جویی بوده است.

 

از آن هنگام که حواله دریافت تراکتور با نامه سفارشی این یا آن نماینده مجلس، مقام دولتی و یا نهادی به بهانه های مختلف برای کشاورزان و غیر کشاورزان صادر می شد که تراکتور با قیمت مصوب در مدت های کم و بیش طولانی تحویل گردد، تا همین حالا که ضوابط سفت و سخت، صریح و روشن و در عین حال کارشناسانه ای برای کاهش میزان فساد، جلوگیری از توزیع ناعادلانه، سوء استفاده و اعمال نفوذ مقامات، به سازمان های جهاد کشاورزی سراسر کشور ابلاغ شده و در کنار آن ضوابط تسهیلات بانک کشاورزی نیز برای همگان در دسترس است، این چرخه معیوب به نسبت های کم و بیش همچنان ادامه دارد.

 

هم اکنون نیز متاسفانه، به رغم این قوانین و ضوابط باز هم منافذ سوء استفاده، رشوه خواری و رانت و تبعیض به طور کامل از بین نرفته و در استان های مختلف کشور، هنوز بی عدالتی، کج فهمی و حق کشی در مورد تعدادی از متقاضیان وجود دارد.

 

در جستجوی علت غایی و نهایی، یا علت العلل این محل های نفوذ و رخنه در قوانین و مقررات و اجحاف ها، الزاما نباید فقط افراد خاطی را مقصر دانست بلکه باید ماهیت سیاست واصل موضوع، یعنی دست یابی به یک کالای رانتیه مزیت دار که قیمت دولتی با آزاد آن تفاوتی تقریبا 2 برابری دارد را مورد پرسش و بازبینی قرار داد.

 

این طمع سود برای سوداگرانش، مصداق بیتی از خواجه شیراز است که می فرمایند: «گفتم که بر خیالت راه نظر ببندم، گفتا که شبرو است او از راه دیگر آید». لذا در چنین مواردی، اگر تمامی نیروهای نظارتی ازمرحله مدیریت کلان گرفته تا حلقه نهایی تحویل به کشاورز را نیز به کار گیریم، باز هم بازار آزاد تراکتور به وجود خواهد آمد، خصوصا در فضایی انحصاری برای تراکتور ،کمباین و سازندگان دنباله بند که رقیبی از بیرون برای خود نمی بینند!

 

به هر حال، برنامه ای با اتکا به یک گزارش میدانی واقعی و مستند - همچون هزاران گزارش مستند دیگر در مورد هزاران کالای رانتیه دیگر- تهیه می شود که البته در این مورد دامنه شمول عام ندارد، یعنی از 27 هزار دستگاه توزیع شده طبق آمارهای رسمی موجود، شاید 10 درصد بیشتر به بیرون نشت نداشته است.

 

طبعا آمار واقعی و اینکه چقدر تراکتور توزیع شده یا نشده را باید در رشد مکانیزاسیون کشاورزی طی 10 سال گذشته رصد و راستی آزمایی کرد که از رقم 25 درصدی در زراعت، به 85 درصد و در مزارع شالی تقریبا به حدود 90 درصد رسیده است!

 

البته این نوع راستی آزمایی برای کسانی که طرفدار بلبشو در توزیع تراکتور، کمباین و ادوات کشاورزی هستند و بر آنند که به بهانه دفاع از حقوق حقه کشاورزان، این کااهای رانتیه را تماما و به مثابه «آش با جاش» در اختیار گیرند، چندان مهم نیست؛ یا گذشته از این منافع محوری، شاید تعمق لازم برای راستی آزمایی عملی را ندارند و وارد چنین برنامه های چیدمان شده ای می شوند که اصلا شباهتی به یک برنامه راهگشا و حل مشکلات کشاورزان ندارد.

 

از همان ابتدا معلوم بود برنامه ای توام با توهین و افترا و ذکر مکرر عبارت هایی با صدای بلند مانند «دروغ می گویی» و «دروغ است» که حداقل بهتر بود گفته می شد «این موضوع صحت ندارد» و یا بحث هایی چون «400 پیامک نارضایتی کشاورزان از نحوه توزیع تراکتور» از سوی مجری و پاسخگویی مسئول دولتی که «اگر در مورد صدا و سیما هم تقاضای پیامک کنید 2 هزار پیامک ابراز نارضایتی از صدا و سیما دریافت خواهید کرد» و جدال های نامفهوم که هیچ نزاکت و رعایت اخلاقی در آن دیده نمی شود، قصد کالبدشکافی و کشف حقیقت و ارتقا آگاهی کشاورزان را ندارد!

 

نتایج این برنامه، با انتخاب دو مهمان همسو و هماهنگ؛ یکی به عنوان روابط عمومی یک تشکل صنفی - و نه حتی مدیر آن تشکل، که با مقام دولتی دعوت شده همطرازی داشته باشد و به نمایندگی از طرف 4 میلیون و 500 هزار بهره بردار کشاورزی، حتی دامداران، مرغداران و دهها تشکل موجود دیگر سخن گفت و دیگری نیز به عنوان مدیر یکی از تشکل های ماشین آلات کشاورزی که طبق بیانات صریح و اعلام شده مسئول دولتی، پیش از این تقاضای 500 تا 700 درصد افزایش قیمت کالای خود را داشته است، از قبل مشخص بود!

 

بدون شک، حضور یکی دوتا از تشکل های کشاورزی مرتبط، - آن هم مدیرانشان - همانند بنیاد ملی گندمکاران و خانه کشاورز، اتحادیه ها و تعاونی های متعدد و مختلف زراعی، صیفی و سبزی و حتی یکی دو کشاورز هویت دار با نام و نشان به عنوان مخالف و موافق به صورت آنلاین برای بیان یکی دو جمله، می توانست مردم را نسبت به دیدن یک برنامه بی غرض و بی طرف مطمئن کند!

 

اینکه ما گزارشی تهیه کنیم مستند به یک یا چند واسطه متقلب که می توانند برای بازاریابی و جلب مشتری، دروغ هم بگویند که هر تعداد تراکتور بخواهید هست و با چند کشاورز ناراضی که چه بسا قبلا تراکتور گرفته اند و یا ضوابط لازم را نداشته اند مصاحبه کنیم و در برابر دیدگان بینندگان قرار دهیم، حرفه ای، صادقانه، همه جانبه و متقن نیست چرا که می توانیم با هزاران کشاورز هم که تراکتور گرفته و راضی هستند مصاحبه و گفته های آنان را به عنوان سند پخش کنیم!

 

این دست برنامه ها و گزارش ها، نه تنها راهگشا و مردمی نیست بلکه قابل انتظار است تعدادی از جناح های سیاسی که از همین حالا وزرای خود در دولت آینده را چیدمان کرده اند، فکر کنند شرایط بلبشو است و می شود هر چه بگویند را مردم و به ویژه کشاورزان ناراضی از وضع موجود به گوش جان بپذیرند!

 

جان کلام اینکه، حق بود یک فرصت ده دقیقه ای بدون مناقشه، توهین و «یک خَم گیری» برای مسئول دولتی دعوت شده به برنامه می گذاشتند تا در مورد وضعیت مطلوب و نامطلوب توزیع تراکتور توضیح دهد و از ایشان بپرسند «راهکار شما چیست؟».

 

مسلما اگر این مقام مسئول که برای رعایت ضوابط و توزیع بدون رانت تراکتور و یا مقاومت در برابر گرانی ادوات و دنباله بندها، دشمنی بسیاری را به جان خریده است مشورت می کرد، به این نتیجه می رسید که در چنین برنامۀ چیدمان شده ای شرکت نکند!

 

این برنامه نامناسب که حتما به شهرت مجری خوب گفتگوی ویژه خبری، بیش از «سیبل» برنامه یعنی رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون کشاورزی لطمه وارد ساخت، حتی چالشی هم نبود زیرا در قسمت های پایانی، مجری از کوره در رفته و به موضوعات فاجعه باری مانند «مرغ و تخم مرغ» در چارچوب مدیریت کلان وزارت جهاد کشاورزی اشاره و تهدید کرد که «نگذارید دهن من باز شود!» که البته ارتباطی با موضوع نداشت!

 

نارسایی در عرضه و توزیع محصولاتی مانند گوشت مرغ و تخم مرغ با دامنه شمول عام، تفاوت ماهوی فاحشی با تخصیص تراکتور به کشاورزانِ واجد شرایط دارد؛ به هیچ احدی از آحاد مردم نمی توان گفت نباید گوشت مرغ و تخم مرغ مصرف کنی چون واجد شرایط نیستی اما به یک کشاورز دارای 2 هکتار زمین که احدی از آحاد تولید کننده کشاورزی مملکت و از تمامی حقوق یک تولیدکننده برخوردار است می توان گفت شما طبق ضوابط در اولویت دریافت تراکتور قرار نداری.

 

طبعا مرکز توسعه مکانیزاسیون کشاورزی نقش کاتالیزور در توزیع تراکتور را دارد و به دفاع از حقوق کشاورزان، با تمام تولید کنندگان داخلی از جمله کمباین سازی و تراکتور سازی در تعامل و بعضا تقابل قرار می گیرد. تنها ابزاری که این مرکز به دفاع از کشاورزان دارد، نقدینگی و اعتبارات نسبتا ارزانی است که پس از طی ضوابط سهمیه و تحویل می تواند سازندگان را با خود همراه کند. بحث های نظارتی، فنی و تکنیکی بر ساخت ادوات و ماشین آلات طی 58 سال گذشته همواره در اختیار مرکز توسعه مکانیزاسیون یا بنگاه توسعه ماشین آلات کشاورزی پیشین بوده است. این توانایی تخصصی در توان هیچ یک از تشکل های موجود کشاورزی کشور نیست.

 

در نهایت و برای جلوگیری از بیشتر طولانی شدن بحث، صدا و سیما باید بداند که ما در تحریم هستم و کارخانجات، محدویت هایی برای تولید بیشتر دارند. این محدویت در تولید، انحصار، قیمت رانتی، تقاضای تاریخی بسیار برای تراکتور از سوی کشاورزان از قدیم و ضعف مدیریت کلان در دولت و وزارت جهاد کشاورزی، وضعیتی نامطلوب و توام با نارضایتی در میان کشاورزان ایجاد می کند که ممکن است طمع خیلی ها را برای پیشبرد اهداف سوداگرانه برانگیزد.

 

منصور انصاری

با کلیک روی تصاویر زیر, به شبکه های اجتماعی کاج پرس بپیوندید:                                                                                   

        

 
 

 

 

 

 

 

  

 

 

33561927783576807403

  

تمامی حقوق مادی معنوی سایت محفوظ است .