جمعه, ۱۰ فروردین ۱۴۰۳

رهیافتی انتقادی به غفلت های حجتی!

 

ansarii

شاید هیچ وزیری نه تنها در میان وزرای گوناگون کشاورزی و جهادکشاورزی بعد از انقلاب بلکه سایر وزارتخانه ها به اندازه مهندس حجتی ندویده باشد ؛ پهنه عملیات حجتی سراسر ایران است نه فقط حاشیه شهرهای بزرگ بلکه دورافتاده و پرت ترین نقاط کشور . اگر بگوییم حجتی به ویژه در دولت یازدهم و دوازدهم بدون اغراق به پهنای ایران رفت و سرکشی کرد، مبالغه نخواهدبود. اگر بگوئیم طی 6 سال گذشته استانی نیست که حجتی نرفته باشد و از کشاورزی شهرستانهای آن بازدید نکرده باشد زیاده نگفته ایم ؛ ایشان ، کوشنده ای خستگی ناپذیر ،مداوم در سفر و حضر، با هر وسیله و هر امکانی.

وقتی که ماجرای ریزگردها پیش آمد مسئولیت قبول کرد و در گرمای 45تا 55 درجه خوزستان کتش را در آورد، وارد بیابان شد. استان سیستان و بلوچستان را تا نزدیکی های مرز ، تا هر کجای این سرزمین تفدیده که قطعه ای آبادانی در آن بود و آبی روان بود و استخری برای پرورش ماهی داشت پیش رفت، حتی در این سفرها حرفهای تند بسیاری از کشاورزان را شنید ، در این میان کشاورزانی بودند که با دیدن ایشان یکباره دق و دلی ناشی از کار دشوار و بیتوجهی هایی که در حقشان شده بود، سر وزیر خالی می کردند ؛ حجتی با تواضع گوش میکرد و دم برنمی آورد.

به واقع ایشان به اندازه تمام وزرای داخله و نه البته وزیر خارجه، در دولت روحانی سفرکرد با هر وسیله که امکان داشت ، از اینها گذشته خوشبختانه تا حالا حرف و حدیثی در پی اش نبوده ، پاک است و کوشنده ای خستگی ناپذیر .ولی این جملات به این معنی نیست که به حجتی انتقاد نشود و شیوه نگرش این دونده پرروحیه را تجزیه و تحلیل نکنیم ؛ چون کشاورزی در پی موضوع امنیت غذایی است موضوع برون رفت با کمترین حادثه و آسیب از تحریم های ظالمانه و غیر انسانی یک قدرت زورگو، در میان است، پس موضوعی حیاتی است و نمیتوان ساده از کنار آن گذشت لذا انتقاد می کنیم بی آنکه نگران باشیم عده ای فکر کنند موضوع شخصی ، جناحی یا تغییر و تحولی در میان است، خیر! وظیفه ما نشریات تخصصی همین است که مقهور و مبهوت اینگونه کوششهای همه پسند و عملیاتی از سوی یک وزیر که ممکن است بعضی را حیران کند، نشویم ! کشاورزی یک ساختار است و مرکب از مجموعه شگفت آوری از انواع تولیدات و چندین حلقه بهم پیوسته که پیچیدگی این ساختار را افزون می سازد به ویژه در جهان مدرن و صنعتی کنونی ، جامعه ای جهانی با اقتصادی که سمت و سوی یکپارچگی به خود گرفته است .

باید گفت ، اقتصاد و بازرگانی این جهان چندوجهی به هم پیوسته است که لامحاله فعالیتهای تولیدی و بازرگانی بخش های مختلف ژئواکونومیک (Geoeconomic) مهم آن برهم تاثیر و تاثر بلاواسطه دارد، می دانیم قیمت کنجاله سویا یامیزان کم و بیش تولید ذرت مثلا" در برزیل یا کانادا یا دیگر کشورهای تولید کننده عمده جهان به رغم وجود سیاست های تعرفه ای در اقتصادهای ملی و جغرافیاهای سیاسی مستقل، خواهی نخواهی تاثیرگذار است، پس پارادایم کشاورزی در جهان به دلایلی که بحث آن در این مختصر نمی گنجد تغییر کرده است و مدام در حال تغییر است .

اگر قصدمان این نبوده و این نیست که دونده ای روی "تردمیل" باشیم باید کشاورزی را با نگاه به این پارادایم یعنی از آخر به اول نگاه کنیم و تولید را بر چنین سامانه ای تنظیم کنیم یعنی حرکت از بازرگانی داخلی، نگاه به عرصه جهانی و آنگاه به سوی تولید . وقتی می گوییم گیاهان دارویی یا مثلا زعفران یا پسته اولویت دارند مسلما" به سود بازرگانی و اقتصادی بودن تولید آن نگاه کرده ایم .

پس اولین انتقاد نگارنده این سطور به رغم توصیف فعالیتهای عملی حجتی به عنوان وزیر این است که همیشه خواسته و می خواهد که از اول به آخر رود؛ حال آنکه در این زنجیره پیچیده حجتی می بایست از بازار آنهم داخلی و در این شرایط به تولید برسد ، به زبان ساده تنظیم تولید با تقدم تنظیم بازار موفق تر است .

شما اگر تولید را به هر شکل و با هر ابزاری بهبود بخشی وقتی که به بازار برسی و از نظر قیمت و عرضه و مصرف با مشکل مواجه شوی موفق نبوده ای ! این موضوع وقتی عمده و حاد می شود که طبق قانون مسئولیت تنظیم بازار محصولات کشاورزی را به هر حال به وزارت جهاد کشاورزی واگذار کرده اند ؛ این شیوه مدیریت حجتی را ، نه کشاورزی کشور فراموش می کند نه بازرگانی و اقتصاد کشور .

دهها مورد در کشاورزی کشورهای مختلف جهان وجود دارد که به رغم یارانه های آشکار تخصیص داده شده ، سرنوشت کشاورزی کشور و کشاورزان را بازرگانی داخلی و خارجی آن تعیین کرده است ؛ راه حل این نیست که وزارتخانه ای جدا از وزارتخانه ای که مسئول تولید است برای این کار تشکیل دهیم و موضوع را پیچیده تر کنیم.

از سوی دیگر شاهد هستیم به رغم سفرهای فراوان حجتی در داخل برای تولید همانطور که گفته شد کمتر خبری از سفرهای ایشان به کشورهای همجوار برای سرکشی به بازار و چگونگی عرضه کالا در این کشورها برای انعقاد پروتکل های بازرگانی داشته ایم ؛ به واقع نه تنها حجتی به این موضوع توجه نداشته بلکه معاونان و مدیران کل ایشان هم ، چنین تجاربی برای آن هنگام که تولید داخل با مازاد یا کمبود مواجه می شود نداشته اند این در حالی است که تمام دنیا کار تولید محصولات کشاورزی را از مرحله آخر یعنی بازرگانی دنبال می کنند و به موضوع توامان و متوازن صادرات و واردات به عنوان یک اصل تعیین کننده توجه دارند.

کشاورزی آینده جهان (اخبار سبز ایران)

منصور انصاری

 

 

 

  

 

 

33561927783576807403

  

تمامی حقوق مادی معنوی سایت محفوظ است .