اخبار کشاورزی

تدوین راهبرد شیلات برای افزایش دو برابری در تولید و تحقق برنامه های نوین توسعه

بر محور افزایش30در صدی بهره وری در مزارع موجود با استفاده از مکانیزاسیون و هوشمند سازی و برداشت از ذخایر بکر و یا کمتر برداشت شده در آب های فراسوی اقیانوس هند

کشاورزی آینده جهان                20 بهمن 1401

آنچه در پی از نظر شما می گذرد، مصاحبه دکتر حسین حسینی رئیس سازمان شیلات ایران است که در فرصتی محدود و در حد یک مصاحبه مطبوعاتی با حضور تعداد زیادی از خبرنگاران خبرگزاری ها و چند سایت تخصصی سعی کرد فشرده ای از یک برنامه توسعه و شاخص های آنرا برای افزایش دو برابری تولید، ارزان سازی قیمت فراورده های شیلاتی و بهبود مکانیزاسیون مزارع پروش ماهی در آب های داخلی با رویکرد کمترین میزان مصرف آب و بیشترین بازدهی و همچنین تجهیز ناوگان های صیادی و حمایت از آنها برای صید در آب های ساحلی فراسوی اقیانوس هند اشاره کند.

گرچه این همه بحث تخصصی در یک مصاحبه خبری نمی گنجد، ولی آنچه دکتر حسینی گفت دریچه ای است به سوی عملکردی همه جانبه که لازم است در آینده بیشتر به آن پرداخته شود.

منصور انصاری

سید حسین حسینی در نشست خبری به مناسبت دهه فجر به تشریح فعالیت‌ها و برنامه‌های تولیدی سازمان شیلات پرداخت و گفت: شیلات ایران با تولید یک میلیون و ۲۵۶ هزار تن در سال گذشته رتبه ۲۲ جهان و در آسیا رتبه ۱۲ را دارد، این در حالی است که در غرب آسیا در حوزه صید و صیادی رتبه اول و در آبزی‌پروری جایگاه دوم را به خود اختصاص داده است.

رییس سازمان شیلات ایران از رشد ۳۷۸۶ درصدی محصولات شیلاتی پس از پیروزی انقلاب اسلامی خبر داد و گفت: اکنون تولید محصولات شیلاتی یک میلیون و ۴۰۰ هزارتن است.

وی افزود: طبق برنامه باید تولیدات شیلاتی امسال به یک میلیون و ۴۶۰ هزارتن برسد که در ۹ ماهه امسال ۷۱ درصد آن محقق شده كه ۱۵درصد آن از افزايش بهره‌وري حاصل شده است.

معاون وزیر جهاد کشاورزی اظهار داشت: بر اساس آمار سال ۲۰۲۰ سازمان جهانی فائو تولید آبزیان در دنیا ۲۱۴ میلیون تن بوده که از این میزان ۹۰ میلیون تن از محل صید و صیادی و ۱۲۴ میلیون تن از محل آبزی پروری تامین شده است.

وی تصریح کرد: ایران نیز سال گذشته یک میلیون و ۲۵۶ هزارتن تولید محصولات شیلاتی داشته که از این میزان به تفکیک۷۵۲ هزارتن از محل صید و صیادی و ۵۵۷ هزارتن از محل آبزی پروری بوده است.

رتبه اول جهان با تولید 200 هزار تن ماهی قزل آلا

حسینی افزود: ۱۱ هزارو ۵۰۰ شناور در حوزه صید و صیادی فعال هستند و ۲۷ هزار مزرعه آبزی پروری داریم که از این مقدار نزدیک ۱۸ هزار مربوط به ماهیان گرمابی (کپورماهیان) و ۷ هزار مزرعه ماهیان سردآبی (قزل آلا) است.

وی افزود: هم اکنون با ۲۰۰ هزارتن تولید ماهی قزل آلا رتبه اول جهان را به خود اختصاص داده ایم.

رئیس سازمان شیلات همچنین با اعلام طرح تحولی این سازمان برای دوبرابر کردن مزارع تولید میگو و ماهی افزود: این سازمان با راهبرد معین، افزایش بهره‌وری در مزارع موجود، مکانیزاسیون و هوشمندسازی و برداشت از ذخایر بکر و یا کمتر برداشت شده در آبهای فرا سوی اقیانوس هند را برای تحقق اهداف این برنامه دنبال می‌کند.

معاون وزیر جهاد کشاورزی افزود: بر اساس ظرفیت های موجود، کشور ما دارای ۷۰ بندر صیادی، ۱۲۰ اسکله تخلیه آبزیان و ۳۷ اسکله مردمی در نقطه تلاقی خشکی و دریا است.

حسینی گفت: ایران در غرب اقیانوس هند در حوزه صید و صیادی در بین ۳۲ کشور با ۱۷۸ هزارتن تولید رتبه دوم را داراست و مزارع پرورش ماهی و میگوی کشور بالغ بر ۷۲۰ هزار هکتار است.

صید در آب‌های عمیق و نیمه‌عمیق و رفتن به صید فراسرزمینی

رئیس سازمان شیلات ایران رفتن به سمت بهره‌برداری از ذخایر برداشت نشده یا کمتر برداشت شده را از ظرفیت‌های صید و صیادی برشمرد و گفت: صید در آب‌های عمیق و نیمه‌عمیق و رفتن به صید فراسرزمینی (فراتر از اقیانوس هند) و سواحل دیگر کشور‌ها از دیگر راه‌های افزایش تولید محصولات آبزی است.

حسینی افزود: موضوع مهم دیگر استفاده از ظرفیت های زیستی و اقلیمی کشور در ۵ هزارو ۸۰۰ کیلومتر ساحل در بخش آبزی پروری با پرورش در آبهای شیرین، لب شور، شور، بسیار شور و غیرمتعارف است.

به گفته وی، پرورش ماهی در قفس، پرورش آبزیان در سواحل ، پرورش گیاهان آبزی در کرانه های موجود به تمامی استان های دارای این پتانسیل تدوین و ابلاغ شده که اقدامات آنان مورد رصد و پایش قرار می گیرد.

به گفته حسینی، میزان صادرات آبزیان در سال گذشته 166 میلیون تن به ارزش 556 میلیون دلار بوده است که در 9 ماه سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 67 درصد از لحاظ ارزشی و 27 درصد از لحاظ وزنی رشد داشته و این امر نشان دهنده اقبال بازار جهانی به محصولات ایرانی است.

معاون وزیر جهاد کشاورزی در این باره افزود: در حال حاضر ماهی‌های خاویار ایران به اروپا، میگو به اروپا، چین، روسیه و کشورهای اوراسیا، ماهیان گرم آبی به کشورهای حاشیه خلیج فارس و نیز ماهیان سرد آبی به روسیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می‌شود.

رشد 77 درصدی تولید بچه ماهی تخم چشم زده

رئیس سازمان شیلات ایران همچنین گفت: تولید بچه‌ماهی تخم چشم‌زده نسبت به گذشته ۷۷ درصد رشد داشته و تولید میگو از ۵۷ به ۶۱ هزار تن رسیده است.

علاوه بر آن سازه‌های پرورش ماهی در قفس ۸۵ درصد بومی‌سازی شده و اکنون برای پرورش ماهی در قفس ۲۷۱ حلقه در دریا قرار دارد که تلاش داریم تا پایان سال با توجه به تشکیل کمیته سرمایه گذاری و جذب سرمایه این تعداد را به ۳۵۴ حلقه برسانیم و این تعداد قفس، ظرفیت تولید ۳۵ هزار تن ماهی را دارند.

وی افزود: برنامه ما در بهره وری و حوزه پرورش ماهی در قفس ۵۰۰ هزارتن و تولید میگو ۱۶۰ هزارتن است که در اولویت برنامه ها قرار دارند.

تدوین و تصویب دستور العمل صید ترال

معاون وزیر جهاد کشاورزی درباره صید ترال گفت: صید ترال برای تدوین برنامه و ساماندهی آن به مدت دو سال متوقف شده بود. وی تصریح کرد: اکنون دستور العمل صید ترال به عنوان یکی از روش های صید تدوین شده است.

به گفته حسینی، تهیه دستور العمل مذکور در کارگروه تخصصی مرزی و براساس مطالعات دقیق صورت گرفته است.

رئیس سازمان شیلات ایران گفت: ایران توانایی صید آبزیان در هر عمقی را دارد و هیچ کشور خارجی را برای صید در ایران نمی‌پذیریم.

وی اظهار داشت: صید آبزیان در آبهای کم عمق با استفاده از صید ترال مخرب است ولی در آبهای عمیق حتما باید از صید ترال استفاده شود، با این وجود از دو سال گذشته هرگونه صید صنعتی آبزیان از جمله ترال ممنوع شده است.

وی افزود: برای ورود هرگونه تکنولوژی روز دنیا به صنعت شیلات ایران هیچ محدودیتی نداریم اما اکنون تمامی تجهیزات صید در آبهای عمیق، دور و نزدیک را در داخل کشور تامین می کنیم.

تولید ۶۱ هزار تن میگو و ۱۷ تن خاویار پرورشی در سال جاری

وی درباره تولید میگو افزود: امسال ۶۱ هزارتن میگو در ۹۵۰ مزرعه در حدود ۲۰ هزار هکتار تولید شده است.

رییس سازمان شیلات ایران درباره ماهیان خاویاری اظهار داشت: امسال ۱۷ تن خاویار و ۴ هزارتن گوشت ماهیان خاویاری در ۱۲۶ هزار مزرعه تولید شده است.

به گفته وی، از سال ۲۰۱۰ برداشت تجاری ماهیان خاویاری از دریاچه خزر ممنوع شد و در این ۱۲ سال بیش از ۲۳ استان کشور ماهیان خاویاری را پرورش می دهند.

وی اضافه کرد: در مجموع ۷۱۸ هزارو ۶۶۵ مزرعه پرورش ماهی و میگو در کشور فعال است که قرار است در برنامه تحولی مقام عالی وزارت این میزان به ۲ برابر افزایش یابد.

حسینی، ارزان سازی قیمت آبزیان، فرهنگ سازی مصرف، حذف واسطه ها و تغییر ذائقه مردم را از جمله اقدامات این سازمان برای حل مشکل بخش شیلاتی کشور عنوان کرد.

رشد ۷۷ درصدی اعتبار شیلات در لایحه بودجه ۱۴۰۲

معاون وزیر جهاد کشاورزی در بخش شیلات درباره بودجه این بخش در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ گفت: اعتبارات تملک دارایی سرمایه ای این بخش در سال ۱۴۰۰ نزدیک ۵۹۴ میلیارد تومان بود که در سال ۱۴۰۱ به ۸۷۹ میلیارد تومان رسید که رشد ۵۰ درصدی داشته است.

حسینی افزود: در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲میزان اعتبار از ۳۷۷ میلیارد تومان اعتبار تملکی به ۶۷۷ میلیارد تومان رسیده که این مبلغ ۷۷ درصد رشد را نشان می دهد.

رشد تولیدات شیلاتی به ۲.۶ میلیون تن در برنامه هفتم توسعه

رییس سازمان شیلات ایران درباره اولویت های این سازمان در برنامه هفتم توسعه گفت: دربرنامه تحولی وزارت جهاد کشاورزی تولیدات شیلاتی باید به 2 میلیون و 600 هزار تن برسیم.