سود مستقيم 4.7 برابري عمليات آبخيزداري نسبت به حجم سرمايه گذاري
کاهش تبخير، نفوذ آب در لايه هاي زيرزميني، مرطوب نگهداشتن خاک، کاهش ميزان گرد و خاک و غبار، تغذيه آب سفره هاي زيرزميني، گسترش پوشش گياهي، افزايش بهره وري محصولات کشاورزي و توسعه پايدار در سايه مديريت جامع حوزه آبخيزداري از جمله اهدافي است که باعث استحکام تمدن سرزميني مي شود و در چارچوب وظايف آبخيزداري است.
مهندس هوشنگ جزي مديرکل دفتر آبخيزداري و حفاظت خاک سازمان جنگل ها و مراتع و منابع طبیعی با بيان اين سرفصل ها در گفتگوي تلفني با خبرنگار مجله صنايع زيرساخت هاي کشاورزي (دامپروران) يادآور شد: آبخيزداري و آبخوانداري به عنوان دو پديده زيرساخت در عرصه حفظ تمدن سرزميني سابقه اي ديرينه و کهن در سرزمين ما دارد و بررسي هاي ميداني آشکار مي سازد اين دو پديده هم اکنون مورد توجه مردم در استان هاي مختلف کشور است و از سه هزار سال پيش تاکنون و به نوعي همراه با تمدن تکنيک برجسته قنات در عرصه حفظ و نگهداري آب مطرح بوده است. مهندس جزي در فراز ديگري از گفتگوي خود يادآورشد: تعريف ساده آبخيز داري در عرصه جغرافيايي مديريت يک عرصه کلان به هم پيوسته است که شامل رودها، انهار، مسيل ها، نزولات آسماني و خروجي آنان به درياها، درياچه ها و تالاب ها مي رسد.
مهندس جزي گفت: هر چه که بتوانيم زمينه نفوذ آب به لايه هاي زيرين خاک را بيشتر کنيم و تبخير را کاهش دهيم در عرصه آبخيزداري و آبخوانداري موفق تر عمل کرده ايم؛ در مديريت کلان، مجموعه اي از عوامل وجود دارد که بايد توامان مورد نظر قرار گيرند.
مهندس جزي گفت: مرطوب نگهداشتن خاک، ايجاد شرايط نفوذ آب در خاک، گسترش پوشش گياهي و افزايش زمينه هاي لازم براي نگهداشت روان آبها و هدايت آنها به عرصه هاي کم شيب و دشت ها در چارچوب مديريت آبخيزداري و در حوزه هاي آبخيزداري است. وي يادآور شد: کشور ما خشک و گرم است. بارش ها به سرعت تبديل به سيل و موجب تخريب و فرسايش خاک و در نهايت خسارت به کشاورزي و دامداري و مناطق روستايي مي شود. هنر آبخيزداري مديريت بارش ها و کنترل روان آب ها و سيلاب هاست.
نشانه هايي از تغيير اقليم
مهندس جزي مديرکل دفتر آبخيزداري و حفاظت خاک سازمان جنگل ها گفت: بررسي ها و آمار و ارقام ثبت شده آشکار مي سازد که پراکنش بارش ها در کشور ما نامتناسب و نامتوازن است و طي چند سال اخير شاهد خشکسالي هاي متعدد از جمله خشکسالي بي سابقه طي 50 سال گذشته در سال 97 و چند سيل خسارت آفرين از جمله در فروردين ماه سال 98 و اخيرا در استان هاي سيستان و بلوچستان و هرمزگان مختلف بوده ايم، سيل هايي کم سابقه که مي تواند نشانه هايي از تغيير اقليم باشد، لذا مديريت آبخيزداري ايجاب مي کند علاوه بر ايجاد سازه هاي لازم در سراسر کشور براي مديريت بارش ها، زمينه هاي لازم براي تقويت آب قنوات، چاه ها و چشمه ها که يک کل پيوسته و به هم مرتبط در کشور به شمار مي روند را طبق برنامه هاي تدوين شده ايجاد کنيم.
مهندس جزي گفت: اقدامات سازه اي آبخيزداري همچون احداث سدها سرمايه گذاري هنگفت و تکنولوژي بسيار بالا نمي خواهد، با کمک و مشارکت مردم و بهره گيري از فرهنگ و تجارب بومي حاصل از قرن ها قادر خواهيم بود مديريت کلان آبخيزداري را در کشور دنبال و اجرا کنيم و گسترش دهيم.
4.7برابر ارزش عمليات آبخيزداري نسبت به حجم سرمايه گذاري
مهندس جزي گفت: از نظر سرمايه گذاري اگر بخواهيم خارج از دستاوردهاي ارزشمند و ماندگار در عرصه توسعه پايدار به آبخيزداري نگاه کنيم، سود مستقيم عمليات آبخيزداري و در پي آن آبخوانداري 4.7برابر است. علاوه بر آن مطالعات انجام شده آشکار مي سازد انجام هر هکتار عمليات آبخيزداري مي تواند از 9 تن فرسايش خاک که يکي از گرانبهاترين شاخص هاي تمدن سرزميني است جلوگيري کند و البته نمي توان براي اين دستاورد قيمتي تعيين کرد.
کاهش 80 درصدي خسارات سيل
مهندس جزي گفت: تجربيات ويراني هاي سيل و مشکلاتي که براي کشور پيش آمد عرصه اي فراهم ساخته است که تقاضا براي افزايش عمليات آبخيزداري و آبخوانداري در استان هاي مختلف کشور از سوي مردم، استانداران و نمايندگان مناطق افزايش يابد و خوشبختانه فرهنگ اين پديده مغفول مانده گسترش يافته است. به واقع دست اندرکاران استان ها دريافته اند که گسترش عمليات آبخيزداري و آبخوانداري، يک نسخه اطمينان بخش براي مقابله با سيل هاي هرازچندگاهي و مهم تر از آن مقابله با بحران خشکسالي است.
200 ميليون دلار از صندوق ذخيره ارزي هزينه شده است
مهندس جزي گفت: تخصيص معادل ريالي اين اعتبار، بسيار نجات بخش و کارساز بود و بعد از چند سال غفلت از موضوع آبخيزداري، با اين اعتبار که به دستور مقام رهبري تخصيص يافت، آبخيزداري مورد توجه قرار گرفت، مطالعات دقيق و همه جانبه اي انجام و در 850 حوزه آبخيزداري عمليات لازم انجام گرفت. وي تشريح کرد که پهنه سرزميني کشور را به 6 حوزه اصلي آبخيزداري تقسيم کرده ايم و در مناطق مختلف کلان حوضه تعريف شده است که حوضه هاي کوچکتر را نيز تعريف و مشخص کرده ايم و با توجه به 16.7 تن فرسايش ساليانه خاک در هکتار اهميت آبخيزداري بسياري مهم و حائزاهميت است که نبايد از آن غفلت شود.
اعتبار هزار و 800 ميليارد توماني براي سال 98
جزي گفت: سال 1397 اعتباري معادل 700 ميليادر تومان براي آبخيزداري و آبخوانداري اختصاص يافت. امسال اين اعتبار به دليل اجراي تمام برنامه در سال 97 به رقم يک هزار و 800 ميليارد تومان افزايش يافت که ما 100 درصد برنامه مشخص شده را اجرا کرده ايم ولي هنوز تمام اعتبار را دريافت نکرده ايم، اميد داريم اين اعتبار قبل از پايان سال جاري تخصيص يابد. مهندس جزي در پاسخ سوال خبرنگار ما که «با توجه به عرصه 125 ميليون هکتاري مساعد و لازم براي اجراي عمليات آبخيزداري و آبخوان داري، آيا اين اعتبار کافي است و تقاضايي براي افزايش آن نداريد»، گفت: به رغم تنگناهاي اعتباري دولت و با توجه به اصل اقتصادي بودن اين فعاليت يعني بازدهي 4.7برابري سرمايه گذاري در عرصه هاي مختلف، افزايش ضريب نگهداشت آب و کاهش بسياري از هزينه هاي دولت در صورت وقوع «وقايع حدي» مانند سيل و خشکسالي توقع کارشناسانه داريم که دولت رديف هاي يازده گانه بودجه آبخيزداري و آبخوانداري را براي سال 1399 افزايش دهد تا بتوانيم ميزان مشارکت مردمي را افزايش دهيم و نقش موثرتري در عرصه آبخيزداري و آبخوانداري کشور ايفا نماييم.
وي افزود: ما 950 عمليات مکانيکي تعريف کرده ايم و با استان هاي مختلف تفاهم نامه همکاري داريم. بسياري از پرسنل با تجربه و کاردان ما بازنشسته شده اند و لازم است نيروهاي جوان و تحصيل کرده را جايگزين و به کار گيريم؛ اينها همه نياز به اعتبارات و بودجه دارند. جزي گفت: فراموش نکنيم که آبخيزداري قبلا يک معاونت بود، حالا با همين محدوديت - اما منوط و مشروط به تامين اعتبار کافي - قادريم که 100 درصد برنامه ها را اجرا کنيم و البته تلاش کرده ايم از اعتبارات استاني بهره مند شويم.
مهندس جزي مديرکل دفتر آبخيزداري و حفاظت خاک در پايان گفت: با توجه به چسبندگي موضوعات آبخيزداري و آبخوانداري در عرصه ميداني و حوزه نظري و انجام مصاحبه با همکارم مهندس ابوالقاسم حسين پور مديرکل محترم دفتر کنترل سيلاب و آبخوانداري و انعکاس آن در همين شماره مجله، براي جلوگيري از تکرار مفاهيم و موضوعات به همين مقدار اکتفا مي شود. اميدوارم با کمک مجلات تخصصي و رسانه هاي اختصاصي بخش کشاورزي و پايگاه هاي مرتبط بتوانيم در سال آينده عرصه فرهنگ سازي براي همراه کردن مسئولان در سطح استان ها به ويژه نمايندگان مجلس را براي تحقق آماج هاي آبخيزداري گسترش دهيم و حمايت هاي بيشتري در استان ها را کسب نماييم.
رهيافتي به گسترش بيشتر آبخيزداري و آبخوان داري در کشور
گفتار نخست
آبخيزداري و آبخوان داري به عنوان دو پديده مهم و ضروري در عرصه زيرساخت هاي کشاورزي طي ساليان متمادي گذشته در حاشيه برنامه ها و سياست گذاري هاي وزارت جهاد کشاورزي قرار داشتند. مجله صنايع زيرساخت هاي کشاورزي (دامپروران)، در اين شماره خود بر آن شد که دستاوردهاي دو سه ساله اخير را برجسته و به آنها بپردازد که شايد سرآغاز طرح بحث آنان به صورت جدي در رسانه ها قرار گيرد و توجه برنامه ريزان کلان کشور به ويژه در عرصه آب را بيش از گذشته به خود جلب نمايد. به همين دليل ضمن تهيه گزارشي مشروح در اين دو موضوع با دو تن از مديران فعال در زيرمجموعه معاونت آبخيزداري سازمان جنگل ها و مراتع يعني مهندس هوشنگ جزين مديرکل دفتر آبخيزداري و حفاظت خاک و مهندس ابوالقاسم حسين پور مديرکل دفتر کنترل سيلاب و آبخوان به گفتگو نشسته ايم که بحث هايي مضموني، مفهومي و قابل توجه به ميان آورده و هر کدام خود عرصه وسيعي از نوع نگرش و ضرورت هاي آبخيزداري و آبخوانداري را براي بحث و گفتگو در ميان صاحب نظران بر مي انگيزد. توجه شما را به اين دو گفتگو جلب مي کنيم.
گفتگو با مديرکل دفتر کنترل سيلاب و آبخوانداري سازمان جنگل ها، مراتع و آبخيزداري
از مهندس حسين پور مي پرسم: اصولا تعريف ساده آبخوانداري چيست و چارچوب کاري اش در عرصه زمين چيست؟ مي گويد: به زبان ساده، آبخوانداري روش و تکنيکي است که مي کوشد با انجام عملياتي روي زمين، اعم از شيب دار يا سطوح هموار، روان آبها و سيلاب ها را مهار و امکان ذخيره و نفوذ آنها را در لايه هاي زيرين خاک فراهم سازد. اين تکنيک عمدتا متکي است بر اراضي نفوذپذير، کشف و شناسايي عرصه هاي متعدد آبخوانداري خود در چارچوب شرح وظايف آبخوانداري است.
63 ميليون هکتار عرصه مستعد آبخوانداري
حسين پور مي گويد: با مطالعاتي که انجام داده ايم، 63 ميليون هکتار عرصه نفوذپذير آبخوان مستعد در اراضي کشور داريم که به تفکيک اراضي شيب دار و با بافت هاي درشت دانه يا غير آن در سازمان جنگل ها و مراتع و منابع طبيعي در عرصه آبخوانداري و سيلاب به صورت طرح تدوين کرده ايم.
حسين پور گفت: اين طرح ناظر است بر کاهش مخاطرات سيلاب، تقويت آب چاه ها، چشمه ها، قنوات و بر مبناي گردآوري اطلاعات مناطق سيل خيز و اراضي
نفوذ 1000 متر مکعب آب در هر هکتار آبخوانداري
حسين پور گفت: مطالعات و تحقيقات انجام شده آشکار مي سازد در عرصه هر هکتار اجراي آبخوانداري 1000متر مکعب آب به لايه هاي زيرين خاک نفوذ مي يابد و در عرصه هاي سيلاب خيز برخي از عرصه هاي آبخوانداري حتي نفوذ آب در هر هکتار به 5000 متر مکعب نيز مي رسد و اين موضوع در بعضي از ايستگاه هاي آبخوانداري حاصل شده است.
80 درصد کاهش سيلاب در عرصه هاي آبخوانداري
حسين پور مي گويد: عرصه هاي انجام شده آبخيزداري و آبخوانداري که در بعضي موارد فعاليت آنها در هم ادغام و هم افزايي دارند ضريب سيل خيزي و روان آبي از 10 به 2 کاهش مي يابد که نتيجه آن تا 80 درصد مستعد و به ويژه سيلاب هاي مشرف بر دشت هاي بحراني کشور که در سطح 11.2 ميليون هکتار تدوين شده است و به مرجع ذيصلاح تصميم گير ارائه شده است.
وي افزود: ايجاد تعادل از دست رفته درآب اکوسيستم ها، حفظ چرخه آب در طبيعت، پايداري منابع آب، تقويت و حفظ خاک، جلوگيري از فرونشست هاي زمين، خاک و عرصه ها از اهداف مورد نظر اين طرح است.
مهندس حسين پور مديرکل دفتر کنترل سيلاب و آبخوانداري سازمان جنگل ها و مراتع و منابع طبيعي در ادامه بحث خود گفت: تقويت سفره هاي آب زيرزميني، مرطوب سازي خاک براي جلوگيري از پديده آسيب رسان غبار و گرد و خاک، احياي پوشش گياهي و توسعه سطوح اين پوشش، توسعه عمليات بيولوژيک و بهبود شرايط خاک در شرح وظايف آبخوانداري قرار دارد که مي کوشيم به آن بپردازيم.
کاهش سيلاب را به دنبال دارد و موضوع نفوذ و نگهداشت آب و نفوذ آن به درون زمين و کاهش ميزان تبخير از مزاياي طرح هاي آبخوانداري است.
از متوسط 400 ميليارد متر مکعب بارش، 270 ميليارد آن تبخير مي شود
مديرکل کنترل سيلاب و آبخوانداري در اين گفتگوي اختصاصي به خبرنگار ما گفت: به طور متوسط و حسب برآوردهاي انجام شده توسط نهادهاي مرتبط و معتبر، ساليانه 400 ميليارد متر مکعب بارش و نزولات آسماني داريم که به علت شرايط اقليمي بالغ بر 270 ميليارد متر مکعب آن تبخير و به نوعي از دسترس خارج مي شود، به عبارتي ما کشوري گرم و خشک هستيم، لذا موضوع آب براي تمدن سرزميني ما جنبه حياتي دارد و غفلت از آن تاثيرات بسيار نامطلوبي بر ساختار زندگي تمامي جمعيت کشور به ويژه در عرصه کشاورزي بر جاي خواهد گذاشت. به همين دليل آبخوانداري حکم مي کند که پس از سال ها برداشت و استحصال آب از منابع و سفره هاي زيرزميني، موضوع آبخوانداري در عرصه 125 ميليون هکتار مدنظر قرار گيرد که ما با اين عدد اجرا فاصله زيادي داريم.
اجراي 13 ميليون هکتار آبخوانداري
مهندس حسين پور يادآور شد: اين اصل مهمي است که بايد به فرهنگ عمومي جامعه در اقصي نقاط کشور تبديل شود. بايد اين باور عمومي به وجود آيد که سالهاست از دل زمين آب استخراج و استحصال مي کنيم حالا بايد شرايطي فراهم کنيم که آب از دسترس تبخير خارج و به زمين نفوذ کند. وي افزود: 2916 ميليون هکتار آبخيزداري و آبخوانداري در سطح حوزه هاي آبخيز داريم که در 13 ميليون هکتار اين حوضه ها عمليات آبخيزداري و آبخوان داري انجام شده است و آمادگي فني، علمي و تخصصي لازم در صورت تامين اعتبارات لازم براي اجراي بقيه اين سطح وجود دارد که حتي اگر تمام اين عرصه اجرا شود باز هم با عدد 125 ميليون هکتار زمين شيب دار يا غير شيب دار موجود در کشور که نياز به اجراي عمليات آبخيزداري و آبخوانداري دارند فاصله زيادي داريم.
مسئله تغيير اقليم و ضرورت پرداختن به آبخيزداري و آبخوانداري
مهندس حسين پور در ادامه بحث خود يادآور شد: نشانه هاي بارزي وجود دارد که تغييرات اقليمي و بارش هاي «فرين» و «وقايع حدي» وارد تکرار پذيري بيشتري شده اند. سيل فروردين ماه گذشته در 26 استان کشور و همچنين سيل اخير در استان هاي جنوبي کشور از جمله سيستان و بلوچستان، هرمزگان و جنوب کرمان به گونه اي که در منطقه خشک سيستان و بلوچستان، آب تا 4 متر در سطوح صاف بسياري از مناطق اين استان جاري شد و خسارت هنگفتي به کشاورزي، کشاورزان و ساکنان روستاها وارد ساخت و سطح آب تا آنجا بود که حمل و نقل و آمد و شد با قايق صورت مي گرفت، از اين دست بودند. رخ دادن اين «وقايع حدي» در حالي است که در سال 96-97 کشور ما با يکي از خشکسالي ترين سال ها طي 50 سال اخير مواجه بوده و از حد خشکسالي عبور کرد و امسال با سيل هاي کم سابقه اي مواجه بوده ايم، اين نشانه تاکيد بسيار بر سرمايه گذاري بر آبخوانداري و آبخيزداري دارند.
آبخيزداري و آبخوان داري، سابقه کهن و بومي در سرزمين ايران
مديرکل دفتر کنترل سيلاب و آبخوانداري در بخش ديگري از گفتگوي اختصاصي خود با اشاره به کتابي با عنوان «دانش بومي آبخيزداري» که توسط ايشان و تيمي از صاحب نظران جمع آوري، تدوين و انتشار يافته است گفت: آبخيزداري و آبخوانداري سابقه کهن و ديرينه در سرزمين ايران دارد و اسامي متعدد و منحصر به فرد در مورد آب بندها، آب سارها و ... در فرهنگ بومي نشان مي دهد که سرزمين ما همواره به حفظ و نگهداري و ايجاد شرايطي براي نفوذ آب به داخل زمين توجه داشته و به دانش تجربي و عملي در اين زمينه دست يافته است.
وي افزود: سال هاست بي محابا و با هدف توليد بيشتر محصولات کشاورزي، آب را استحصال کرده ايم بي آنکه برنامه اي جدي براي بازگردانيدن آن به چرخه طبيعت و لايه هاي زيرزميني داشته باشيم. حال وقت آن است که با گسترش آگاهي و دانش عملي و تجربي بر بستر تجارب قرنها اطلاعات بومي، پهنه آبخونداري را به سراسر کشور گسترش دهيم. ما 13 ميليون هکتار را اجرا کرده و 13 ميليون ديگر را در دست اجرا داريم ولي به کمک آحاد مردم چه در عرصه هاي آبخوانداري و چه حاشيه روستاها و مناطق کوهستاني نياز داريم و اگر بودجه اي اندک به اين کار اختصاص يابد با ايجاد فرهنگ و همسو کردن مردم با مشارکت آنان مي توانيم در ابعاد خيلي کوچک تا کمي بزرگتر آبخوان داري را که از تکنولوژي زياد پيشرفته اي نيز برخودار نيست گسترش دهيم.
حسين پور اشاره کرد: بررسي تاريخي تمدن سرزميني آشکار مي سازد که سکونت مردم براي تامين نيازهاي معيشتي آنان طي قرون متمادي گذشته در دره ها و يا کنار رودخانه هاي جاري و يا حتي آبرفتي بوده است و مردم اين سرزمين قدر و منزلت آب و چگونگي مهار و نفوذ دادن آن به درون زمين را مي دانسته اند و عمل کرده اند، پس احياي اين فرهنگ و تجارب در اين شرايط که کشور ما نياز مداوم و مستمر به توليدات کشاورزي دارد، امري ضروري و وظيفه اي ملي است که همگان به آن علاقمند هستند.
بهره گيري از آب سبز، يک راهبرد براي همگان
حسين پور گفت: متاسفانه در اثر غفلت ما تصور مي کنيم که آب کالايي يک بار مصرف است در حاليکه جوامع مختلف اعم از آن کشورهايي که آب کافي دارند يا ندارند و يا استحصال آن هزينه زيادي دارد از آب سبز، آبي و خاکستري و بازيافت آب بهره مي گيرند، ما نيز بايد ضمن تاکيد بر بهره گيري بهينه از آب سبز به فکر بازيافت آب مصرف شده باشيم.
توسعه ديم کاري، برنامه اي جديد براي استفاده بيشتر از آب سبز
حسين پور به سياست هاي جديد وزارت جهاد کشاورزي و معاونت زراعت براي گسترش ديم کاري که پيش از اين مورد بي توجهي قرار گرفته بود اشاره کرد و گفت: خوشبختانه شاهد برنامه ريزي علمي و فني براي بهره گيري از کشت ديم و استفاده بيشتر از آب سبز هستيم و مفاهيمي چون سيل کاري و زراعت در آب هاي باقيمانده يا نگهداري شده از سيل ها طي يکي دو سال گذشته تجربه شده که حائزاهميت است.
استفاده از آب سبز در فضاي شهري و آب اندوزي
حسين پور مديرکل دفتر سيلاب و آبخوانداري سازمان جنگل ها، مراتع و منابع طبيعي گفت: يک غفلت ديگر در مورد آب سبز اين است که شهرهاي ما به سطوح نفوذناپذير اين نوع آب تبديل شدند. بارش هاي خوبي در سطوح شهرها صورت مي گيرد، آب از مناطق شيب دار به سمت مناطق کم شيب روان مي شود و علاوه بر ايجاد مشکل در معابر و پل هاي شهري و آب گرفتگي، مسيرهاي آمد و شد شهري و ترافيک، در نهايت در کمترين حد و اندازه و در انتهاي شهرها خارج يا به نوعي هدر مي رود، حال آنکه ايجاد اين فرهنگ که با کمک مردم و شهرداري ها اين آب سبز و مفيد به نوعي راه به لايه هاي زيرزميني پيدا کند يا در مناطقي متمرکز و جمع آوري شود مي تواند براي ايجاد فضاي سبز و حتي باغچه هاي کوچک و بزرگ اطراف واحدهاي بلندمرتبه ساختماني مورد استفاده بهينه قرار گيرد. وي يادآور شد: بهره گيري مطلوب به اشکال مختلف از اهداف آبخيزداري و آبخوانداري است که مورد توجه و تاکيد سازمان جنگل ها و مراتع و منابع طبيعي مي باشد.
مديريت جامع حوزه هاي آبخيزداري
حسين پور گفت: آنچه در عرصه گسترش فرهنگ عمومي جامعه براي توجه به حفظ و نگهداشت آب و خاک و مرطوب نگهداشتن زمين براي جلوگيري از فرسايش طبيعي خاک و کاهش ميزان گرد و خاک و غبار در عرصه آبخوانداري و آبخيزداري گفته شد بايد يکي از بحث هاي حاکميتي را تحت عنوان طرح جامع مديريت آبخيزداري نيز به آن اضافه کنيم. اين طرح بر اين اساس است که ما در هر کجاي اين کشور باشيم يک «زمين» داريم، لذا مديريت جامع حوزه هاي آبخيز اقدامي فراتر از حفظ آب و خاک و ايجاد پوشش گياهي است، زيرا اگر اين مديريت جامع مقبوليت عام پيدا کند و همراهي و همکاري تمامي نهادهاي مرتبط را با خود داشته و اعتبارات لازم برايش تخصيص يابد اهدافي چون حفظ و نگهداري آب، پوشش گياهي، کاهش ميزان گرد و خاک و غبار که در نتيجه افزايش ميزان ضريب رطوبت خاک در طول سال حاصل مي شود محقق خواهد شد.
حسين پور گفت: بخشي نگري آفتي است که کشور را درگير خود کرده است. آمايش حوضه اي در هر کجاي کشور اگر در قالب جامع نگري ديده شود به عرصه هاي حوزه هاي آبخيز در نقاط مختلف تسري مي يابد وقتي سيل در خوزستان به وقوع مي پيوندد همگان مي دانند موضوع را نبايد در قالب سياست مهار سيل در اين استان ديد، بايد روان آب 7 استان مجاور خوزستان را مديريت کرد تا دامنه سيل و تخريب آن در استان خوزستان که بخش عمده اي از آب اين استان ها در اين استان سرريز مي شود، کاهش يابد و آب در مسيرهاي مختلف مهار و به زمين نفوذ داده شود.
در سطح 63 ميليون هکتار، آب 5 سال را از دست داديم
حسين پور يادآور شد: بسياري از کارشناسان بر اين باورند اگر ما در 63 ميليون هکتار عرصه هاي آبخيزداري اجرا کرده بوديم سيلي که در فروردين آمد مي توانست به اندازه بارش 5 سال مستمر آب را ذخيره و به سفره هاي آب زيرزميني نفوذ دهد که متاسفانه اين اتفاق رخ نداد و جاي دريغ دارد و البته منبعث از نبود مديريت جامع حوزه آبخيزداري و آبخوانداري در پهنه سرزميني است.
وي در پايان يادآور شد: اگر توجه مقام رهبري در تخصيص معادل مبلغ 200 ميليون دلار براي اجراي طرح هاي آبخيزداري و آبخوانداري طي سال 97 و 98 نبود حتما وضع روان آبها و سيل ها و دامنه تخريب آنها بيش از آنچه که رخ داد، بود.
برگرفته از مجله شماره 217 "صنایع زیرساخت کشاورزی"
