تصمیمات عاجل شرکت بازرگانی دولتی و زیان گندمکاران
داستان الک های جدید؛ یک بام و دو هوای خرید تضمینی و زیان گندمکاران
اعمال استاندارد نوین اروپایی برای خرید تضمینی؛ در مقابل روش های برداشت نه چندان نوین!
طی سال های گذشته بحث های مختلفی پیرامون نحوه خرید تضمینی گندم از گندم کاران مطرح شده است؛ از استاندارد کردن الک گرفته تا اجرای طرح خرید گندم براساس کیفیت ذاتی.
استاندارد کردن الک یکی از اقداماتی بوده که برای رسیدن به استاندارد خرید این محصول صورت گرفته است. براساس شواهد اگرچه تعیین استاندارد الک به طور مستقیم توسط سازمان ملی استاندارد انجام نشده، اما با تایید و موافقت متولیان این بخش در وزارت کشور انجام گرفته است. این در حالی است که شرکت بازرگانی دولتی نقش موثری در اجرایی شدن این تصمیم داشته. تغییر سایز الک خرید تضمینی گندم از دو در دو میلی متر به 1،7 در 20 میلی متر باعث افزایش ضرر و زیان گندم کاران شده است. آن ها براین باورند که با آن که مزیان تولیدشان بیش تر شده، اما ماحصل درآمدی که از فروش گندم به دست می آورند، کاهش محسوسی داشته است.
کشاورزان زمانی بیش تر گله مند شدند که اعلام شد این استاندارد براساس استاندارد اروپا در نظر گرفته شده است.
این درحالی است کشاورزان معتقدند به دلیل وجود تحریم ها و نبود امکانات ناچارند با کمباینی برداشت کنند که از دو نسل قبل به آنها به ارث رسیده و قرار دادن این استاندارد در حالی که هیچ تشابه تولیدی با کشورهای اروپایی وجود ندارد، در واقع تیشه زدن به ریشه کشاورز و وارد کردن ضرر 75 تومانی در خرید هر کیلو گندم به آنها است.
افزایش 3 برابری افت گندم با تغییر سایز الک و زیان گندمکاران
مشاور نظام صنفی کشاورزی کشور در خصوص الک هایی که برای خرید تضمینی گندم استفده می شود، گفت: الک ها از حالت چشمه ای خارج و به شیاری تبدیل شده اند.
سید جعفر حسینی در گفت و گو با سبزینه اظهار کرد: در حالت چشمه ای سوراخ های این الک ها دو در دو میلی متر بود که در حال حاضر تغییر کرده و به 1،7 در 20 میلی متر تبدیل شده است.
وی با اشاره به این که الک طراحی شده هیچ سنخیتی با نام الک ندارد، تاکید کرد: اگر تعریف الک را در لغت نامه دهخدا جست و جو کنیم، با انچه در واقعیت وجود دارد، کاملا متفاوت است.
استانداردهایی هم که جدیدا تعریف شده، هم از نظر شکل و هم از نظر سایز با تعریف لغوی الک کاملا متفاوت است. مشاور نظام صنفی کشاورزی کشور تصریح کرد: ظاهرا گروهی از کارشناسان سازمان غله و استاندارد دور هم نشسته و این استاندارد را تعریف کرده اند. این در حالی است که این الک برای تعیین میزان افت گندم به کار می رود و سال ها از استاندارد قبلی استفاده می شد و براساس آن مقدار سبوس و میزان افت و قیمت گذاری گندم انجام می گرفت.
حسینی با تاکید بر این که ضرر و زیان تغییر سایز الک، بیش از سه برابر افت گندم را بالا برده است، بیان کرد: می توان گفت که با قیمت گندم امسال افت مفید و غیرمفید افزایش پیدا کرده و کشاورز در هر کیلو 75 تومان متضرر می شود.
برای کاهش این ضرر و زیان قاعدتا باید سایز این الک به روال قبل برگردد زیرا یک سری از گندم های ما به صورت ذاتی لاغرتر هستند و از داخل این شیارها رد می شوند، اگر گندم شکسته هم وجود دارد، علتش کهنه و فرسوده بودن تجهیزات برداشت و عدم به روزرسانی مکانیزاسیون کشاورزی است که حل این مشکل نیز بر عهده وزارت جهادکشاورزی است.
وی با اشاره به این که برای برطرف کردن نگرانی کشاورزان باید شرایط به روال قبل برگردد، خاطر نشان کرد: در حال حاضر افرادی که این استاندارد را انتخاب کرده اند، مدعی شده اند که آن را براساس استاندارد محصولات اروپایی در نظر گرفته اند، در حالی که الک قبلی هیچ مشکلی نداشت. اگر کل پروسه تولید منطبق بر استاندارد اروپا بود، آن وقت می توان گفت سایز الک نیز باید با همان استاندارد باشد.
در کشورهای اروپایی کشاورزی در زمین های بزرگ انجام می شود و همچنین از ماهواره و بارش های موسمی بهره می برند که سبب یکنواختی اندازه گندم می شود. این در حالی است که کشور ما یک دوره خشکسالی 10 ساله را پشت سر گذاشته و نمی توان محصول را با استانداردهای اروپایی که بارش ها گاهی امان مردمانش را می برد، مقایسه کرد.
یک بام و دو هوای خرید تضمینی شرکت بازرگانی دولتی به ضررکشاورز
نماینده مردم مهاباد در مجلس شورای اسلامی نیز با تاکید بر این که الک هایی که برای خرید تضمینی گندم به کار می رود، استاندارد نیست، تصریح کرد: استفاده از این الک ها سبب می شود که میزان گندم تحویلی کاهش پیدا کند و کشاورز دچار ضرر و زیان شود.
جلال محمودزاده در گفت و گو با سبزینه در خصوص میزان خرید تضمینی گندم گفت: در سال جاری شاهد افزایش قیمت خرید تضمینی گندم بودیم و براساس آمارهای دریافتی، میزان تولید این محصول استراتژیک بیش از نیاز داخلی است. وی با اشاره به این که امسال در حدود 14 میلیون تن گندم برداشت می شود که از میزان مصرف داخل کشور نیز بیشتر است، بیان کرد: در حال حاضر با این میزان گندم توان این وجود دارد که بیش از دو میلیون تن آن را به خارج از کشور صادر کنیم، اما این ظاهر ماجراست، زیرا در مناظق گرمسیری میزان تحویل گندم یه سیلوها نسبت به سال های گذشته کاهش داشته و آن هم به دلیل استفاده از الک جدیدی است که در خرید تضمینی گندم از آن استفاده شده.
محمودزاده با اشاره به این که این تغییر سایز الک با پیگیری شرکت بازرگانی دولتی رخ داده است، ادامه داد: این الک های شیاردار سبب افت شدید گندم شده و آن را از دو به 15 درصد افزایش داده است. این موضوع سبب می شود که گندم تحویلی به سیلوها از طرف گندم کارانی که در مناطق دیمی کشت و کار می کنند، به شدت کاهش پیدا کند.
وی اضافه کرد: افزایش ضریب افت کیفیت گندم به واسطه تغییر الک ها در مراکز تحویل، میزان افزایش قیمت گندم در مقایسه با سال گذشته را پوشش می دهد و این تصمیم نادرستی که در خصوص گندم گرفته شده سبب می شود که گندم کاران در این مناطق گندم خود را به مراکز دولتی نفروشند، در نتیجه دست دلالان و واسطه ها را در خرید گندم باز گذاشته است.
به اعتقاد نماینده مردم مهاباد در مجلس، اگر این وضعیت ادامه پیدا کند و گندم با شرایط قبل خریداری نشود، کشور با کمبود چهار تا پنج میلیون تنی گندم روبه رو خواهد شد و در این شرایط ناچار می شویم از خارج از کشور این محصول را با قیمت کیلویی پنج هزار تومان وارد کنیم.
الک جدید و افزایش افت مفید گندم
رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی تغییر سایز الک گندم و تطابق آن با استانداردهای اروپایی را یک بهانه غیرمنطقی از سوی دولت عنوان کرد که تنها نتیجه آن، کاهش درآمد گندم کاران است.
سیدجواد ساداتی نژاد در گفت و گو با سبزینه تاکید کرد: ممکن است در برخی از گندم های تحویلی مقداری خاک هم اضافه شده باشد، اما مساله این جاست که این موضوع ربطی به گندم کار ندارد، بلکه روش های نادرست برداشت که کشاورز به ناچار از آنها استفاده می کند، سبب چنین اتفاقی می شود.
نماینده مردم کاشان، آران و بیدگل با اشاره به این که این موضوع می تواند مشکلاتی را برای گندم کاران به دنبال داشته باشد، عنوان کرد: این اتفاق می تواند به ضرر کشاورز گندم کار تمام شود، زیرا شیارهای این الک ها بزرگتر شده و گندم های لاغر و شکسته از آن عبور می کنند. این درحالی است که به صورت ژنتیکی گندمی که در مناطق گرمسیری تولید می شود، لاغرتر است. به همین دلیل در این مناطق گندم کار بیشتر متضرر می شود؛ لذا انتظار می رود که خرید به صورت قبل بازگردد تا ضرر و زیان کشاورز کاهش پیدا کند.
وی در ادامه با توضیح افت مفید و غیرمفید گندم بیان کرد: افت غیرمفید دانه گندم به وجود شن و ماسه، ساقه و قسمت های سبز گیاه، کاه و کلش، بذر علف های هرز و... برمی گردد و ناخالصی هایی نظیر دانه های آسیب دیده، دانه های چروکیده و لاغر، دانه های شکسته، دانه های نارس، دانه های تغییر رنگ یافته و دانه های سایر غلات؛ مفید نامیده می شود که استفاده از این الک ها می تواند افت مفید محصول گندم را تا حدود زیادی افزایش دهد.
این مطلب برگرفته از روزنامه سبزینه شمارۀ 1199 (یکشنبه 19 مردادماه) می باشد
