اتحادیه مرکزی نظارت و هماهنگی
تقویت، توسعه، هماهنگی، انسجام و صیانت از حریم تعاونی‌های روستایی
آنچه‌که در پی ازنظر شما می‌گذرد، رهیافتی است به جایگاه اتحادیه مرکزی نظارت و هماهنگی به‌عنوان تنها اتحادیه‌ای که شاخص توسعه، تقویت و پایداری فعالیت‌های شرکت‌های تعاونی روستایی و اتحادیه‌های مختلف کشاورزی را در چارچوب وظایف خود دنبال می‌کند.
این اتحادیه تنها اتحادیه‌ای است که حسب ماده 62 قانون شرکت‌های تعاونی و اساسنامه خود از هویت و حریم تعاونی‌ها صیانت می‌کند.
لازم است گفته شود به‌رغم اهمیت فوق‌العاده این اتحادیه در کنار تعاونی‌های سراسر کشور، شرح وظایف، مأموریت‌ها و جایگاه قانونی آن در سال‌های گذشته کمتر اطلاع‌رسانی شده و ترویجی صورت گرفته است، بنابر این لازم دیدیم این اتحادیه شاخص و تأثیرگذار در عرصه تولید را در ابعاد مختلف معرفی کنیم و در پی آن در شمارگان آتی دیدگاه تشکل‌های سراسری و اتحادیه‌های استان‌های مهم را در قالب یک گزارش خبری جویا شدیم.
اتحادیه مرکزی نظارت و هماهنگی؛ بازوی توانمند اتحادیه‌های سراسری و منطقه‌ای
اتحادیه مرکزی نظارت و هماهنگی تنها اتحادیه‌ای است که در کنار سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران عمده وظایف و مأموریت آن تقویت، توسعه، هماهنگی، انسجام، هویت بخشی و صیانت از حریم تعاونی و مراقبت و نظارت بر اعضا برای اجرای قوانین و مقررات از جانب قانون‌گذار است. این اتحادیه پس از حدود چهل سال وقفه در اردیبهشت‌ماه سال 1388 بر اساس ماده 61 قانون شرکت‌های تعاونی مصوب 1350 و با عضویت 8 اتحادیه مرکزی و سراسری کشاورزی و روستایی ایران باهدف ایجاد هماهنگی، بسط و توسعه همکاری بین اتحادیه‌ها و تشکل‌ها و به‌عنوان تشکلی برای ایجاد انسجام و امکان پیگیری مطالبات و درخواست‌ها و تقویت هویت تعاونی‌ها و اتحادیه‌ها تشکیل گردید تا در رابطه با رویدادهای مهم و اساسی بخش کشاورزی، تولیدکنندگان و تعاونی‌های مرتبط حضوری مؤثر و قوی داشته باشد.
این اتحادیه هم‌اکنون با عضویت 12 اتحادیه سراسری و منطقه‌ای به فعالیت خود ادامه می‌دهد که به‌نوعی به‌طور مستقیم و غیرمستقیم همه اتحادیه‌ها و تعاونی‌ها به دلیل عضویت نمایندگان آن‌ها (اتحادیه‌های مرکزی و سراسری) در این اتحادیه عضو هستند و در آن ذینفع می‌باشند.
وظایفی باهدف گسترش روابط اتحادیه‌ها با اتحادیه‌های متناظر در سطح جهان
اهم وظایف اتحادیه مرکزی نظارت و هماهنگی بر اساس ماده 62 قانون شرکت‌های تعاونی مصوب 1350 و اساسنامه اتحادیه عبارت است از:
ماده 62: وظایف اتحادیه‌های نظارت و هماهنگی بر اساس ماده 62 قانون شرکت‌های تعاونی مصوب 1350 و اساسنامه اتحادیه عبارت است از:
1- کمک به پیشرفت امور شرکت‌ها و اتحادیه‌های عضو از طریق؛
الف- فراهم کردن وسایل توسعه، تعلیمات و ترویج تعاونی و آموزش حرفه‌ای و جمع‌آوری اطلاعات مورد لزوم در این زمینه و انجام تبلیغات و انتشارات لازم
ب- راهنمایی و کمک به شرکت‌ها و اتحادیه‌های عضو در امور اداری و سازمانی و مدیریت امور فنی و انجام خدمات مختلف از قبیل چاپ و تهیه دفاتر و اوراق و فرم‌های چاپی مشترک
2- نظارت بر فعالیت شرکت‌ها و اتحادیه‌های عضو به‌منظور اطمینان از اجرای مقررات این قانون و مواد اساسنامه و مصوبات مجامع عمومی
3- ایجاد هماهنگی و همکاری بین شرکت‌ها و اتحادیه‌های عضو
4- داوری و رفع اختلاف بین تعاونی‌ها
5- حسابرسی شرکت‌ها و اتحادیه‌ها بر اساس واگذاری سازمان
6- شرکت در شوراها و کمیسیون‌های مقرر در این قانون
7- دفاع از منافع شرکت‌ها و اتحادیه‌های عضو در روابط آن‌ها با سازمان‌ها و مؤسسات دولتی و عمومی و سایر رشته‌های تعاونی، مصرح در این قانون
8- ایجاد و بسط همکاری با سایر تعاونی‌های کشور
9- ایجاد روابط با مؤسسات جهانی تعاون و اتحادیه‌های تعاونی سایر کشورها
رهیافتی به جایگاه قانونی اتحادیه مرکزی نظارت و هماهنگی
تبصره1: ( اصلاحی مورخ 1354.3.4)- تا زمانی که اتحادیه‌های نظارت و هماهنگی مناطق و یا اتحادیه‌های مرکزی تشکیل نشده است وزارت تعاون و امور روستاها (یا وزارت کار و امور اجتماعی در مورد شرکت‌های تعاونی کارگری) وظایف این اتحادیه‌ها را در حدود امکانات خود انجام خواهد داد.
تبصره2: ( اصلاحی مورخ 1352.4.9)- تا زمانی که به تشخیص وزارت تعاون و امور روستاها موجبات تشکیل اتحادیه‌های تعاونی موضوع ماده 61 این قانون فراهم نشده است، شرکت‌های تعاونی تهیه و توزیع در هر شهرستان می‌توانند اتحادیه واحدی را برای انجام تمام یا قسمتی از وظایف اتحادیه‌های سه‌گانه مذکور در ماده 61 این قانون تشکیل دهند.
چگونگی شکل‌گیری و عضویت در اتحادیه مرکزی هماهنگی و نظارت
عضویت در این اتحادیه بر اساس ماده 60 قانون شرکت‌های تعاونی 1350 اتحادیه‌های تعاونی بر اساس مقررات پیش‌بینی‌شده در این فصل و ضوابط مربوط به تشکیل شرکت‌های تعاونی از عضویت شرکت‌های تعاونی یا اتحادیه‌های تعاونی با یکدیگر تشکیل می‌شود همچنین بر اساس ماده 63 این قانون، شرکت‌ها و اتحادیه‌های تعاونی به‌شرط عضویت در اتحادیه‌های نظارت و هماهنگی از مزایا و معافیت‌های تعاونی برخوردار می‌گردند.
ناگفته پیداست که اتحادیه‌های سراسری و مرکزی با عنایت با اینکه حوزه عمل آن‌ها فراتر از محدوده استان یا منطقه می‌باشد به‌ناچار باید در اتحادیه مرکزی نظارت و هماهنگی عضو شوند و لذا حضور آن‌ها در این اتحادیه هیچ‌گونه مغایرتی با قانون ندارد، با این اوصاف اعضای اتحادیه مرکزی نظارت و هماهنگی با استناد به مواد قانون یادشده از اتحادیه‌های سراسری و اتحادیه‌های منطقه‌ای تشکیل می‌گردد، کما اینکه با تشکیل اتحادیه منطقه‌ای نظارت و هماهنگی منطقه شرق (شامل استان‌های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی)، پس از ارسال تقاضا، عضویت آن بلافاصله توسط هیئت‌مدیره اتحادیه مرکزی نظارت پذیرفته گردید و با تکمیل سرمایه، اتحادیه نظارت و هماهنگی منطقه‌ای شرق از سال 94 رسماً به عضویت اتحادیه مرکزی درآمده و در حال حاضر نیز بازرس علی‌البدل اتحادیه مرکزی نظارت می‌باشد، در حال حاضر نیز درخواست عضویت اتحادیه نظارت و هماهنگی منطقه‌ای تهران در هیئت‌مدیره این اتحادیه در دست بررسی است، مطمئناً چنانچه سایر اتحادیه‌های نظارت منطقه‌ای نیز درخواست عضویت خود را ارسال نمایند در صورت احراز شرایط مقرر در قانون عضو اتحادیه مرکزی نظارت خواهند شد و منعی در این خصوص وجود ندارد.
تحادیه مرکزی نظارت و هماهنگی، همسو و بازوری اجرایی سازمان مرکزی تعاون روستایی
اتحادیه مرکزی نظارت و هماهنگی از بدو تأسیس به‌عنوان بازوی اجرایی سازمان مرکزی در کنار این سازمان حضورداشته و در تمامی مأموریت‌های محوله اعم از نظارت، بازرسی، آموزش، حسابرسی، داوری و رفع اختلاف بین تعاونی‌ها، دفاع از حقوق تعاونی‌ها و اتحادیه‌ها در مجامع و شوراهای مختلف، ورود و پیگیری در بحث‌های کلان و مرتبط با بخش ازجمله قانون تمرکز وظایف بازرگانی و ... مأموریت‌های خود را بر اساس سیاست‌ها و برنامه‌های مصوب و در چارچوب قانون به انجام رسانده است و در حال حاضر نیز هیئت‌مدیره و مدیرعامل این اتحادیه آمادگی خود را جهت اجرای بهینه وظایف و مأموریت‌ها در چارچوب قانون شرکت‌های تعاونی 1350، اساسنامه، سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی و سازمان مرکزی تعاون روستایی اعلام می‌نماید.
**********
گفتنی است در حال حاضر مدیریت این اتحادیه مرکزی به عهده مهندس رحمت‌الله بنار است که بالغ‌بر 30 سال فعالیت در بخش‌های مختلف دولتی داشته که غالباً در جایگاه مدیریت انجام‌وظیفه کرده است. ایشان در اواخر سال 1384 فعالیت خود را در عرصه تشکل‌ها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی آغاز کرده است و منشأ تحولات و خدمات ارزنده برای حل مشکل تشکل‌های سراسری ازجمله می‌تواند از پیگیری و رفع مالیات‌های سنگین تشکل‌های سراسری که به ناروا برای آنان بر اساس تفاسیر نادرست از قوانین وضع‌شده بود، یادکرد.
همچنین ایشان حسب جایگاهی که در بخش‌های مختلف ادارات دولتی غیر بخشی دارند کمک مؤثری به حل مشکل بیمه اتحادیه‌ها و تعاونی‌ها در استان‌های مختلف داشته‌اند انسجام و همراه کردن فعالیت‌های بازرگانی در میان اتحادیه‌های استانی و کمک به خریدهای مرتبط را از جمله فعالیت‌های برجسته مهندس رحمت‌الله بنار یادکرد.
