ضامن اجرای فاز دوم طرح 550 هزار هکتاری:تأمین آب
در سفر سهروزه خبرنگاران برای بازدید از قسمتهای مختلف طرح موسوم به «550 هزار هکتاری» بعد از پروژههای اجراشده و در حال اجرای آبادان و خرمشهر و قبل از بازدید از پروژههای اطراف شوشتر، خبرنگار ما در نشستی مطبوعاتی با مهندس اکبری معاون آبوخاک وزارت جهاد کشاورزی و همچنین مدیرکل روابط عمومی که خود، خبرنگاران را در بازدید همراهی میکرد، در سالن کنفرانس شرکت جهاد نصر حضور یافتند. توضیحات مهندس اکبری مشروح و به همراه تاریخچه شکلگیری طرح و موضوعات و مشکلات آن بود. مهندس اکبری در یک بحث تحلیلی به اهمیت جهانی طرح بهعنوان یک الگوی توسعه و شاخصی برای عرضه در میان کشورهای منطقهای اشاره کرد و گفت: تلاشهایی صورت گرفته است که فائو را برای حمایت و معرفی بیشتر آنچهکهانجامشده وارد کنیم. ایشان یادآور شد: اهمیت این طرح که در یک مقیاس بزرگ و بیسابقه حتی در عرصه کشاورزی جهان پیگیری میشود. بعد از اتفاق ریزگردها ودستور ریاست جمهوری برای مقابله با این پدیده که بخشی از آن منشاء داخلی دارد بیشتر شده است. بهویژه اینکه یکی از کانونهایبحرانی ریزگردها در شرق شهر اهواز شناسایی و مسئولیت مقابله در کنار طرح 550هزار هکتاری به عهده شرکت جهاد نصر گذاشتهشده است.
مهندس اکبری به خبرنگاران گفت: این کانون با وسعت 112 هزار هکتار، بحرانیترین محل فرسایش بادی است که به دلیل عدم چسبندگی خاک و نداشتن رطوبت کافی به راحتی در اثر وزش باد، ذرات خاک را در هوا معلق و پدیده ریزگردها را به وجود آورده است. معاونت آبوخاک و رئیسهیئتمدیره شرکت جهاد نصر به خبرنگاران گفت: پس از مطالعه و جمعبندی نظر کارشناسان، در مدتزمان کوتاهی حسب اهمیت فوقالعاده مقابله با ریزگردها و سلامت مردم استان خوزستان، با اعتباریبالغبر 120 میلیارد تومان با کمک پیمانکاران توانمند، آبگیری شبکه انتقال آب به این محل را با احداث کانالی به طول 2/47 کیلومتر و عرض 30 متر انجام دادیم. مهندس اکبری یادآور شد:همانطوریکه شما از این کانال بازدید کردید، اقداماتی برای مربوط کردن و آبگیری حداقل 42 هزار هکتار از این کانون فوق بحرانی را در مدتی بسیار کم فراهم ساختهایم و عملیات آبگیری در سال 97 و 98 با سطحی بالغبر 70 هزار هکتار دیگر، منوط و مشروط به تأمین آب از سوی وزارت نیرو پیگیری خواهد شد.
آب فقط برای 313 هزار هکتار تأمین شد
معاونت آبوخاک وزارت جهاد کشاورزی به خبرنگاران گفت: طرح به دلیل کمبود آب و این موضوع که وزارت نیرو اعلام کرد فقط برای 312 هزار هکتار میتواند تأمین آب کند،باهدف استفاده بهینهاز سرمایهگذاریهای بالادستی و منابع آبوخاکو افزایش بهرهوریآغاز شد.
مهندس اکبری گفت: 90 درصداز اراضی در اجرای 312 هزار هکتاری که آب برایش تأمین خواهد شد،بهصورت بهبود و 10 درصد بهصورتتوسعه اراضی، طراحی و برنامهریزی شد.
تحکیم موقعیت اجتماعی برای کشاورزان منطقه
ایشان یادآور شد: افزایش کشاورزی مقرونبهصرفه و شرایط مطلوب ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم، افزایش درآمد کشاورزان، بهبود زندگی مردم، کاهش مهاجرت روستاییان به حاشیه شهرها، گسترش امنیت اجتماعی و نهایتاً توسعه پایدار از جمله شاخصهای تعریفشده اجرای پروژه است.
مهندس اکبری از آغاز این طرح یاد کرد که از مجموع 312 هزار هکتار،متأسفانه آب موردنیاز 17 هزار هکتار حذف شد و درواقع پروژه به 295 هزار هکتار شبکههای اصلی، 148 هزار هکتار زهکش زیرزمینی و 199 هزار هکتار عملیات تجهیز و نوسازی محدود گردید.
ایجاد 7 هزار و 800 شغل جدید
مهندس اکبری گفت: تمامی تلاشها بر اجرای دقیق علمی و فنی پروژهها،مبتنی برتأمین آب که خود عرصه وسیعی از کار کارشناسی را در پی دارد استوار است. وی با اشاره به پروژه ایلام گفت: آنجا حسب ضرورتها و رعایت نکات علمی سیستم را تغییر دادهایم. وی ادامه داد: این طرح با توصیف فوق در قالب 206 پروژه، در 21 شهرستان استان خوزستان و 3 شهرستان ایلام در 40 ناحیه عمرانی با مشارکت بالغبر 70 پیمانکار، 26 مشاور و متوسط نیروی انسانی 7 هزار و 800 نفر در حال پیگیری و اجرا است.
مهندس اکبری تأکید کرد:ماشینآلات موردنیاز این پروژهبومیسازی وتماماً توسط سازندگان ایرانی طراحی و ساختهشده است که خود یکی از مصادیق بارز اجرای اقتصاد مقاومتی است.
بهکارگیری 100 درصد ماشینآلات ساخت داخل
مهندس اکبری در مورد این دستاورد در عرصه پیشرفت ساخت داخل ماشینآلات موردنیاز پروژه گفت: ابتدای پروژه با 1200 دستگاه ماشینآلات شروع و در سال 94 به 3400 دستگاه رسید و اکنون؛ در سال 96 و انتهای پروژه، 2600 دستگاه ماشینآلات ساخت کشور در این پروژه کار میکنند.
ایشان یادآور شد: از آغاز به کار پروژه یعنی سال 87 تا 92،کلاً 66 هزار هکتار شبکه فرعی، 52 هزار زهکش زیرزمینی و 32 هکتار تجهیز و نوسازی و از سال 93 با تأمین اعتبار از صندوق توسعه ملی تاکنون، 212 هزار شبکه اصلی، 127 هزار هکتار زهکشی زیرزمینی، 191 هکتار نوسازی و 275 هزار شبکه فرعی انجامگرفته که بهطور متوسط در تمام بخشها بیش از 95 درصد پروژهها انجامگرفته است بهگونهای که 249 هزار هکتار از این پروژه زیر «کشت سبز» قرار دارد.
ایشان بر این نکته تأکید کرد که اگر در سال زراعی کنونی، افزایش تولیدات کشاورزی نداشتهایم به دلیل میزان 50 میلیمتر بارندگی بوده است که بهواقع رقم ناچیزی است.
مهندس اکبری از تشریح عملکرد و قیاس با گذشته با ارائه آمارهای سالبهسال اجرای پروژه چنین جمعبندی کرد که در زهکشی سالانه 8 برابر ودر تجهیز و نوسازی، 5/3 برابر رشد داشتهایم و در ادامه بحث خود، برای پی بردن به اهمیت کارهای انجامشده گفت: در 19 میلیون متر، شبکه انجامشدهکه حدوداً 5/1 برابر فاصله ایران تا استرالیاست و 28 میلیون زهکشی زیرزمینی که 5 برابر فاصله ایران تا فرانسه است و کار سنگین و دقیقی است. وی یادآور شد: 133 میلیون مترمکعب خاک جابهجا و دپو شده است.
مهندس اکبری گفت: در طول اجرای پروژه و در مسیر آبخور آن،درمجموع 60 تعاونی تشکیلشدهکه 38 تای آن در حال اجرا است. وی افزود: البته این میزان شامل تعاونیهای پروژه ایلام نیز میشود.
همکاری فائو با طرح 550 هزار هکتاری
مهندس اکبری در پاسخ سؤال خبرنگار مجله « صنایع زیرساختهای کشاورزی»که پرسید:«این طرح یک الگوی فرامنطقهای و شاید از نظر وسعت و ابعاد، یک الگوی جهانی باشد ولی این گستردگی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، آیا تدبیر، برنامه و یا سیاستی اتخاذشده که در جهت همافزایی، سرمایهگذاران خارجی دعوت شوند یا از جانب کشورهای منطقه برای مقابله با ریزگردها مشارکتی صورت گیرد؟»، گفت: سؤال بسیار مهم و دقیقی است. هم در بعد سرمایهگذاری خارجی و هم مشارکت کشورهای همجوار جهت مقابله با ریزگردها، جلساتی با نماینده فائو در ایران داشتهایم و به دکتر منصوری معاون آبوخاک فائو برای همین کار پیشنهاد دادهام که در پروژه 550 هزار هکتاری پایلوت بزنند و برای کشورهای خاور نزدیک و شمال آفریقا به صورت یک مدل ارائه دهند کهالآن نماینده فائو در کرج روی کربن خاک دارند کار میکنند. در مورد جلب سرمایهگذاران در میان کشورهای منطقه نیز میبایست اقداماتی انجام دهیم و بهعنوان یک پیشنهاد آنرا پیگیری میکنیم. گفتنی است در این گفتگوی مشروح، مهندس اکبری به موضوع پروژه شمال و شمال غرب کشور اشاره کرد و گفت: با رویکردی متفاوت به موضوع آب در این منطقه، این پروژه نیز دنبال میشود که در فرصتی دیگر به آن خواهیم پرداخت.
تحقق اهداف طرح، یک ضرورت ملی
مهندس اکبری در پایان گفتگوی خود با رسانهها گفت: آنچهکه لازم است دوستانم در رسانهها دنبال کنند، تشریح و توضیح در مورد ضرورت استمرار و تحقق اهداف این طرح است که موردتوجه مقامات کشور و همچنین مردم خوزستان است و تحقق و موفقیت آن بستگی به تأمین آب موردنیاز دارد، کما اینکه ضمانت اجرای فاز دوم آن،تأمین آب از سوی وزارت نیرو است، موضوعی که شخص رئیسجمهور دستورات لازم را به وزیر نیرو داده و همچنین اطلاعرسانی برای افزایش مشارکت مردم و اهالی منطقه است که میبایست زمینهای احیاشده و مهیا برای کشت و کار توسط آنان به بهرهبرداری و رونق برسد.
در پایان، دکتر رمضان نژاد مدیرکل روابط عمومی وزارت جهاد کشاورزی که در این سفر خبرنگاران را همراهی میکرد، هرکجا که لازم به توضیحات بیشتر بود به دلیل بازدیدهای مکررش از این پروژه و بعضاً به همراه وزیر جهاد کشاورزی و معاونان وزیر، با تسلط کامل اطلاعات دقیق را در اختیار خبرنگاران قرار میداد و جزییات طرح را تشریح میکرد که خود بار علمی سفر را برای خبرنگاران و مدیران نشریات تخصصی بخش کشاورزی افزون ساخت.